KAP

Türkiye Sermaye Piyasaları-Merkezi Saklama ve Veri Depolama Kuruluşu

HACI ÖMER SABANCI HOLDİNG A.Ş.

SAHOL

Gönderim Tarihi

03.03.202518:59:05

Bildirim Tipi

Yıl

2024

Periyot

Yıllık

Bildirim Ekleri (1)

Sahol - 1Ocak 31 Aralık 2024 Konsolide Finansal Tablolar.pdf

Finansal Rapor

Bağımsız Denetim Kuruluşu	Denetim Türü	Görüş Türü
DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.	Sürekli	Olumlu

BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. Genel Kurulu'na

A) Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimi

1) Görüş

Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. ("Şirket") ile bağlı ortaklıklarının (hep birlikte "Grup") 31 Aralık 2024 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kar veya zarar ve konsolide diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynaklar değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti de dahil olmak üzere konsolide finansal tablo dipnotlarından oluşan konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.

Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Grup'un 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını Türkiye Finansal Raporlama Standartları'na ("TFRS"lere) uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.

2) Görüşün Dayanağı

Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde kabul edilen ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ("KGK") tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları'nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları'na ("BDS"lere) uygun olarak yürütülmüştür. Bu Standartlar kapsamındaki sorumluluklarımız, raporumuzun Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları bölümünde ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetçiler için Etik Kurallar ("Etik Kurallar") ile Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatında ve ilgili diğer mevzuatta konsolide finansal tabloların bağımsız denetimiyle ilgili olarak yer alan etik hükümlere uygun olarak Grup'tan bağımsız olduğumuzu beyan ederiz. Etik Kurallar ve mevzuat kapsamındaki etiğe ilişkin diğer sorumluluklar da tarafımızca yerine getirilmiştir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

3) Kilit Denetim Konuları

Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.

Kilit Denetim Konusu

Denetimde Bu Konu Nasıl Ele Alındı

Bankacılık faaliyetlerinden alacaklara ilişkin TFRS 9 Finansal Araçlar Standardı ("TFRS 9") çerçevesinde belirlenen değer düşüklüğü

Grup'un 31 Aralık 2024 tarihli konsolide finansal tablolarında kredi ve kiralama alacaklarının toplamı 1.393.383.091 bin TL'dir ve buna istinaden ayrılmış olan toplam 46.595.737 bin TL karşılık bulunmaktadır.

Grup, itfa edilmiş maliyetiyle ölçülen kredilere ilişkin değer düşüklüğü karşılıklarını 22 Haziran 2016 tarih ve 29750 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış ve 1 Ocak 2018 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olan "Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" ve TFRS 9 hükümlerine uygun olarak muhasebeleştirmektedir.

2 numaralı dipnotta muhasebe politikasında detaylı açıklanan BDDK'nın ilgili mevzuatı kapsamında beklenen kredi zararları tahmini tarafsız, olasılıklara göre ağırlıklandırılmış ve geçmiş olaylar, mevcut şartlar ve gelecekteki ekonomik şartlara ilişkin tahminler hakkında desteklenebilir bilgiler içermelidir.

Grup, kredi değer düşüklüğü tutarının hesaplanması sırasında önemli yargı, yorum ve varsayımlar kullanarak kararlar alır. Bu yargı, yorum ve varsayımlar, kredilerdeki beklenen kredi zararlarını ölçmek için uygulanan finansal modellerin geliştirilmesinde kilit öneme sahiptir.

Denetim çalışmalarımızın bir parçası olarak aşağıdaki prosedürler gerçekleştirilmiştir:

- Kredilerin sınıflandırılması ile değer düşüklüğüne uğramasının tespiti ve değer düşüklüğü hesaplamalarına ilişkin Grup'un uyguladığı kilit kontrollerin tasarımı ve uygulanması ile faaliyet etkinliği değerlendirilerek test edilmiştir. Bu çalışmalarımıza bilgi sistemleri uzmanlarımız da katılmıştır.

Örneklem yoluyla seçilen krediler için, yönetimin muhasebe politikasını ve sınıflandırılmasını değerlendirmek için ilgili sözleşme şartları değerlendirilmiş ve analiz edilmiştir.

Kredilerin değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığının tespiti, alacağın değer düşüklüğü karşılığının zamanında ve standarda uygun olarak tesis edilip edilmediğini saptamak için kredi ve kiralama alacaklarından seçilen örnekler denetim testlerine tabi tutarak kredi inceleme çalışmaları yapılmıştır.

Girdilerin ve varsayımların makul olup olmadığını, varsayımlar arasındaki ilişkiyi ve varsayımların birbirine bağlı ve içlerinde tutarlı olup olmadığını, varsayımların uygun bir şekilde yansıtılıp yansıtılmadığını, piyasa bilgileri ve tahsilatların tüm muhasebe tahminleri dahil olmak üzere diğer varsayımlarla birlikte toplu olarak değerlendirildiğinde makul görünüp görünmediğini dikkate alarak beklenen kredi zararı hesaplamasının her aşaması için yönetim tarafından kullanılan ilgili girdiler ve varsayımlar test edilmiştir.

Önemli parametrelerin tamlığını ve doğruluğunu görebilmek için geçmiş zarar verileri test edilmiştir.

Kilit Denetim Konusu

Denetimde Bu Konu Nasıl Ele Alındı

TFRS 9'da belirtilen gereklilikleri yerine getirmeme durumu Grup için muhtemel bir risk oluşturmaktadır. Söz konusu risk, değer düşüklüğüne uğrayan kredilerin tespit edilememesi ve ilgili kredi ve kiralama alacaklarına ilişkin makul değer düşüklüğü karşılığı ayrılmamasıdır.

Yukarıda belirtilen riskler, varsayım ve tahminler içermesi ve konsolide finansal tablolardaki önemi nedeniyle krediler ve kiralama alacaklarına ilişkin değer düşüklüğü kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir.

Konsolide finansal tablolardaki krediler ve alacaklar için ayrılan karşılıklara ilişkin bilgiler 34 numaralı dipnotta açıklanmıştır.

Beklenen kredi zararlarına ilişkin oluşturulan modelin, kredi riski özelliklerini paylaşan uygun varlık gruplarına uygulanıp uygulanmadığını ve tarihsel zarar oranlarının, varlıkların maruz kalma dönemlerinde var olabileceklerini temsil eden ekonomik şartlar altında gerçekleştiği test edilmiştir.

Modelin uygulanmasını sağlayan ilgili girdileri ve beklenen kredi zararı hesaplamasının her aşamasının matematiksel bütünlüğü test edilmiştir.

Grup yönetimi ile yapılan görüşmeler çerçevesinde değer düşüklüğü hesaplamalarına dayanak oluşturan temel varsayım ve tüm diğer yargıların makul olup olmadığı değerlendirilmiştir. Grup'un uygulaması gereği münferit olarak değerlendirilen kredilere ilişkin ayrılan karşılıkların makul olup olmadığını seçilen örnekler dahilinde varsayım ve tahminler ile beraber desteklenebilir veriler ile kontrol edilmiş ve Grup yönetimi ile yapılan görüşmeler çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Model ve varsayımlarla ilgili tüm çalışmalara uzmanlarımız dahil edilmiştir.

Grup'un konsolide finansal tablolarında, krediler ve kiralama alacakları ve ilgili değer düşüklüğüne ilişkin TFRS 9 çerçevesinde sunulan dipnotlar kontrol edilmiştir.

Kilit Denetim Konusu

Denetimde Bu Konu Nasıl Ele Alındı

Ertelenmiş vergi hesaplaması ve ertelenmiş vergi varlıklarının geri kazanılabilirliği

Grup, 31 Aralık 2024 tarihli konsolide finansal durum tablosunda 1.558.283 bin TL ertelenmiş vergi varlığı, 10.625.757 bin TL ertelenmiş vergi yükümlülüğü taşımaktadır.

Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmesi suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır.

Söz konusu ertelenmiş vergi aktifi hesaplanması konusu tüzel kişiliklerin öngörülebilir yakın gelecekte vergilendirilebilir kazancının olup olmayacağının değerlendirilmesi için Grup yönetimi çeşitli tahminler ve varsayımlar kullanarak projeksiyonlar oluşturmuştur.

Bu projeksiyonlar, büyük ölçüde tahminler ve varsayımları temel aldığından ve 31 Aralık 2024 tarihli konsolide finansal tablolardaki öneminden dolayı kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir.

Uygulanan denetim prosedürleri bunlarla sınırlı kalmamak üzere aşağıdakileri içermektedir:

- İleriye dönük projeksiyonlar Grup yönetiminden temin edilmiş ve bu projeksiyonlarda yer alan önemli varsayımların uygunluğu vergi uzmanlarımız da dahil edilerek üst düzey yönetimle yapılan toplantılarda değerlendirilmiştir.

- Söz konusu tahminlerin makul olup olmadığı değerlendirilmiştir. Grup'un bütçe süreçlerinin değerlendirilmesi (tahminlerin dayanağı) ve hesaplama modelinin prensipleri ve matematiksel doğruluğu analiz edilmiştir.

- Projeksiyonlarda yer alan hasılat, yatırım harcamaları, üretim maliyetleri gibi vergilendirilebilir karı önemli ölçüde etkileyen finansal göstergelerin uygunluğu cari yıl gerçekleşmeleri ile karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.

Konsolide finansal tablolar ve 2 ve 32 numaralı dipnotlarında yer alan açıklamaların yeterliliği TFRS kapsamında değerlendirilmiştir.

Kilit Denetim Konusu

Denetimde Bu Konu Nasıl Ele Alındı

Maddi ve maddi olmayan duran varlıklarda değer düşüklüğünün değerlendirilmesi

31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolarda 100.499.274 bin TL maddi duran varlıklar ve 62.105.500 bin TL maddi olmayan duran varlıklar sunulmaktadır.

Bu varlıklar TFRS kapsamında yıllık olarak değer düşüklüğü testine tabi tutulmaktadır. Bu varlıkların geri kazanılabilir değeri indirgenmiş nakit akım yöntemi ("İNA") kullanılarak hesaplanmaktadır. Bu modellerde, gelecekteki büyüme beklentisi, nihai değer büyüme oranları ve ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti ("AOSM") gibi birçok temel tahmin ve varsayım kullanılmaktadır.

Grup yönetimi tarafından gerçekleştirilen söz konusu değer düşüklüğü testlerinin önemli tahmin ve varsayımları sebebiyle maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değer düşüklüğünün ölçülmesi, kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir.

Konsolide finansal tablolardaki maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ilişkin bilgiler 16,17 ve 19 numaralı dipnotlarda açıklanmıştır.

Uygulanan denetim prosedürleri bunlarla sınırlı kalmamak üzere aşağıdakileri içermektedir:

- Grup'un maddi ve maddi olmayan duran varlıklarının değer düşüklüğü süreci analiz edilmiştir ve bu sürece ilişkin kontrollerin tasarımı ve uygulanması değerlendirilmiştir.

- Grup yönetimi tarafından belirlenen nakit yaratan birimlerin TMS 36'ya göre uygunluğu değerlendirilmiştir.

- Grup Yönetimi'nin İNA hesaplamalarında kullanılan; enflasyon oranları, kur beklentileri, ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti tahminlerine dair varsayımlar değerleme uzmanlarımızdan yardım alınmak suretiyle, her bir nakit yaratan birimin faaliyet gösterdiği ülke ve sektörlerdeki bağımsız veriler ile karşılaştırılmış ve uygunluğu değerlendirilmiştir.

- Grup'un bütçe süreçleri değerlendirilmiş ve İNA hesaplama modelinin prensipleri ve matematiksel doğruluğu test edilmiştir.

- İNA hesaplamalarında tahmin modelinde yer alan hasılat ve üretim maliyetleri, yatırım harcamaları, faaliyet karlılığı gibi önemli varsayımların uygunluğu değerlendirilmiştir.

- Tahminlerin geriye dönük doğruluğunu değerlendirmek için yıl içinde gerçekleşen sonuçlarla ilk tahminlerin karşılaştırılması yapılmıştır.

- Yukarıda bahsi geçen varsayımların değer düşüklüğü analizi üzerindeki etkisinin duyarlılık analizleri ile bunların kabul edilebilir aralıkta olup olmadığı değerlendirilmiştir.

Konsolide finansal tablolar ve dipnotlarında yer alan açıklamaların yeterliliği TFRS kapsamında değerlendirilmiştir.

4) Diğer Husus

Grup'un 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide finansal tabloları başka bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından denetlenmiş ve 2 Nisan 2024 tarihinde bu konsolide finansal tablolara ilişkin olumlu görüş verilmiştir.

5) Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumlulukları

Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TFRS'lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.

Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup'u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.

Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup'un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.

6) Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları

Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:

Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu konsolide tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.

Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine ve BDS'lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:

· Konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı "önemli yanlışlık" riskleri belirlenmekte ve değerlendirilmekte; bu risklere karşılık veren denetim prosedürleri tasarlanmakta ve uygulanmakta ve görüşümüze dayanak teşkil edecek yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. (Hile; muvazaa, sahtekarlık, kasıtlı ihmal, gerçeğe aykırı beyan veya iç kontrol ihlali fiillerini içerebildiğinden, hile kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riski, hata kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riskinden yüksektir.)

· Grup'un iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş bildirmek amacıyla değil ama duruma uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla denetimle ilgili iç kontrol değerlendirilmektedir.

· Yönetim tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğu ile yapılan muhasebe tahminlerinin ve ilgili açıklamaların makul olup olmadığı değerlendirilmektedir.

· Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak, Grup'un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut olup olmadığı hakkında ve yönetimin işletmenin sürekliliği esasını kullanmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız halinde, raporumuzda, konsolide finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da bu açıklamaların yetersiz olması durumunda olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartlar Grup'un sürekliliğini sona erdirebilir.

· Konsolide finansal tabloların, açıklamalar dahil olmak üzere, genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların, temelini oluşturan işlem ve olayları gerçeğe uygun sunumu sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.

· Konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermek amacıyla, Grup içerisindeki işletmelere veya faaliyet bölümlerine ilişkin finansal bilgiler hakkında yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. Grup denetiminin yönlendirilmesinden, gözetiminden ve yürütülmesinden sorumluyuz. Verdiğimiz denetim görüşünden de tek başımıza sorumluyuz.

Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dahil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.

Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususlar ile varsa, ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.

Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili hususun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.

B) Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Rapor

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun ("TTK") 398'inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 3 Mart 2025 tarihinde Şirket'in Yönetim Kurulu'na sunulmuştur.

TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; Grup'un 1 Ocak ? 31 Aralık 2024 hesap döneminde defter tutma düzeninin, konsolide finansal tablolarının, TTK ile Şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.

TTK'nın 402'nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir.

Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi H. Erdem Selçuk'tur.

DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED

H. Erdem Selçuk, SMMM

Sorumlu Denetçi

İstanbul, 3 Mart 2025

Bildirim Ekleri (1)

Sahol - 1Ocak 31 Aralık 2024 Konsolide Finansal Tablolar.pdf

Bildirimler Finansal Tablolar Hak Kullanımları

PDF

WORD

EXCEl

Sunum Para Birimi	1.000 TL
Finansal Tablo Niteliği	Konsolide

Sunum Para Birimi	1.000 TL
Finansal Tablo Niteliği	Konsolide

Sunum Para Birimi	1.000 TL
Finansal Tablo Niteliği	Konsolide

Sunum Para Birimi	1.000 TL
Finansal Tablo Niteliği	Konsolide

Sunum Para Birimi	1.000 TL
Finansal Tablo Niteliği	Konsolide